Tapu çeşitleri, gayrimenkul alım satımı söz konusu olduğu zamanlarda resmi bir belge olarak ön plana çıkar. Tapular, taşınmazların kime ait olduğunu resmi evraklarla kanıtlayan ve devlet tarafından kişileri verilen belgelere denmektedir. Gayrimenkul alım satımı söz konusu olduğunda yalnızca tek tip tapu çeşidinin olduğunu düşünülmektedir.
Ancak tapular kendi içlerinde kullanım amaçlarına ve taşınmazın niteliklerine göre farklılıklar gözetmektedir. Arsa, ev, iş yeri ve tarla gibi taşınmaz malların bütün mülkiyet bilgileri tapu üzerinde kayıtlı tutulmaktadır. Tapu çeşitleri kendi içerisinde 8 ayrı başlıkta incelenebilir. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür;
1- Hisseli Tapu
Hisseli tapu, ortak yatırım amacıyla kullanılan bir tapu türüdür. Taşınmazın belli bir kısmının üzerinde değil, toplamının payı üzerinden sahiplik özelliğini bulundurmaktadır. Yani bir taşınmazın birden çok kişi tarafından ortak olma üzere sahiplenildiğini simgelemektedir. Bir arsayı 3 veya 4 kişi olmak üzere pay edilmek suretiyle bölüştürüldüğünde, toplam kişi sayısı kadar tapuda hissedar olarak gösterilmektedir.
2- Kat İrtifakı Tapusu
İnşaatı tamamlanmamış olan bir yapının ilerleyen günlerde sahip olunacak daire veya iş yeri için düzenlenmesi yapılmaktadır. Avantaj anlamında diğer tapu türlerine göre proje tamamlandığında kat mülkiyetine dönüştürülebilme özelliği bulunmaktadır. Bir yapının inşaat halindeyken alıcıya verildiğini simgeleyen tapu türüdür. Ancak iskan alınmadığı için kat mülkiyeti ile kıyaslama yapılırsa olumsuz yanları bulunmaktadır.
3- Kat Mülkiyeti Tapusu
Kat mülkiyeti tapusu, inşaatı tamamen tamamlanmış ve iskan ruhsatı alınmış binalarda verilen tapu törene denmektedir. Bir apartman veya site içindeki ayrı bir dairenin veya iş yerinin sahibi olunmasını simgelemektedir. Özellikle bu tapuya sahip olan kişinin aynı zamanda satın almış olduğu daireye ait tasarruf hakkı ve kullanım hakkı da bulunmaktadır. Ek olarak kat irtifakı tapusu ile kıyaslandığında binanın tamamlanmış olması gerekmektedir. Avantaj anlamında tam olarak mülkiyet hakkı sağladığı için banka kredisi ile de satış yapılabilme imkanı sunmaktadır.
4- Tarla Tapusu
Tarla tapusu, tarımsal faaliyet yapmak maksadıyla kullanılan arazilerde düzenlenmektedir. Özellikle bu tapuya sahip olan kişiler, arazi üzerinde dikim, ekim ve tarımsal üretim faaliyetleri yapabilmektedir. Arsa tapusuyla kıyaslanacak olursa yerleşim izni bulunmamaktadır.
5- Arsa Tapusu
Arsa tapusu, imar izni alınmamış boş araziler veya üzerinde henüz yapı bulunmayan yerler araziler için düzenlenmektedir. Kat mülkiyeti ve kat irtifakı tapusuna kıyasla yalnızca araziyi göstermektedir.
6- Müstakil Tapu
Müstakil tapu, hisseli tapuya kıyaslandığında başka ortak olmaz. Yani bir taşınmazın yalnızca tek bir kişiye ait olduğunu ve başkasının herhangi bir hakkının olmadığını ifade eder. Kullanım hakkı açısından yalnızca sahibine aittir. Tapu üzerinde yalnızca tek bir isim yazar.
7- Devremülk Tapusu
Devremülk tapusu, yalnızca mülkiyet değil dönemsel kullanım hakkı da tanımaktadır. Taşınmazın belli dönemlerde farklı kişiler tarafından da kullanılabilme esnekliği üzerine düzenlenen tapu türüdür.
8- İşyeri Tapusu
İşyeri tapusu, konut tapusuyla kıyaslandığında ticari kullanım amacıyla düzenlenmektedir. Özellikle işletme sahiplerine hukuki anlamda güvence sağlamaktadır.
Tapu Seçerken Nelere Dikkat Etmeli?
Gayrimenkul yatırımı yaparken tapu çeşitleri arasındaki farkı bilmek, güvenli alışveriş yapabilmek adına son derece önemlidir. Bundan dolayı dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Hisseli tapularda ilerleyen günlerde paylaşım konusunda bir sorun yaşanabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Tarla veya arsa tapusu alınacağında, imar durumu belediyelerden kolaylıkla sorgulanabilir. Tapu çeşidi, satın alınacak taşınmazın amacına uygun olmalıdır. Ayrıca kat irtifakı tapusu alınacaksa yapılacak olan projenin güvenilir bir firmadan olup olmadığına dair araştırmalar yapılmalıdır.
Konut Sayısı Artınca Emlak Vergisi Değişir mi? konusu hakkında merak edilenler için tıklayın!